रिमा बिसी
स्वास्थ्यसमाचार प्रदेश नं. पाँच सरकारले आरटी पिसिआर मेसिनबाट कोरोना भाइरस संक्रमणका शंकास्पद व्यक्तिहरुको थु्रटस्वाव परिक्षणकोदायरालाई फराकिलो पार्ने भने पनि मेसिनलाई चाहिने सामाग्री र सेटिङ्ग गर्ने इन्जिनियरको अभावका कारण भैरहवामा रहेको कोरोना भाइरस (कोभिड १९) को थ्रुटस्वाव परिक्षणको दायरा बढाउन नसकिएको प्रदेश जनस्वास्थ्य प्रयोगशालाले जनाएको छ ।
आरटी पिसिआर मेशिन संचालनमा आएमा मेसिनको मोर्डल हेरेर दैनिक ७० देखि ९० सम्म परिक्षण गर्न सकिन्छ । प्रदेश जनस्वास्थ्य प्रयोगशालामा यो मेसिनलाई स्वाब लिने सामग्री (भिटिएम) र मेसिन जडान गर्ने इन्जिनियरको अभाव हुँदा कठिनाई भएको प्रदेश जनस्वास्थ्य प्रयोगशालाका निमित्त प्रमुख डा.राजेन्द्र कुमार गिरीले बताए ।
प्रदेश ५ मा अहिलेसम्म २०२ जनाको मात्रै स्वाब परिक्षण गरिएको छ भने भैरहवामा रहेको प्रदेश जनस्वास्थ्य प्रयोगशालामाअहिलेसम्म ९५ जनाको थ्रुटस्वाव परिक्षण गरिएको र जसमध्ये ९१ जनाको रिपोर्ट नेगेटिभ आएको र ४ जनाको प्रकृयामा रहेको डा. गिरीले बताए ।
यो अवस्थाले कोरोना सतर्कताका लागि प्रदेशको टेस्स्ङ्गि स्पीड तुलनात्मक रुपमा कम देखिन्छ । अहिले भैरहवाको राष्ट्रिय गहुँबाली परिसरभित्र रहेको विउविजन कार्यालयमा पोर्टेबल पिसिआर मेशिनबाट थ्रुटस्वाव परिक्षण गरिएको छ ।
डा. गिरीका अनुसार अहिले दैनिक १० देखि१२ वटा शंकास्पद व्यक्तिहरुको थ्रुटस्वाब परिक्षण भइरहेको छ । यो मेसिनको क्षमता दैनिक १५ देखि १६ वटासम्म क्षमता भनिए पनि आवश्यक जनशक्तिको कारण पनि सोचेजति हुन नसकेको डा गिरीको भनाई छ ।
उनले अहिले प्रदेश जनस्वास्थ्य प्रयोगशालामा रेगुलर तीन जनाले दैनिक १६ घण्टासम्म सेवा दिइरहनुभएको र जनशक्ति थप गरेर अगाडी बढनका लागि पनि सामाजिक विकास मन्त्रालयसँग समन्वय गरेर जिल्लामा रहेका जनशक्तिहरुलाई परिचालन गर्ने कुरा भैरहेको बताए ।
आरटी पिसिआर मेशिनको उपलब्धता नहुदा स्वाबको नमूना नै कम लिने गरिएको छ ।आरटी पिसिआर मेसिनको अभावमा सोचे जसरी काम गर्न नसकिएको हो ।प्रदेशभरीका स्वाबका स्याम्पलहरु भैरहवासम्म ल्याउनुपर्ने बाध्यता छ । त्यसैगरी प्रदेशमा थ्रुटस्वावको नमूना संकलन गर्ने सामग्री प्रयाप्त मात्रामा नभएको स्वास्थ्यकर्मीहरुको अनुभव छ ।
सरकारले क्वारेन्टाइनमा रहेका सबै व्यक्तिको स्वाब परीक्षण पिसिआर मेशिनबाट गर्ने भन्ने मान्यता राख्ने हो भने प्रदेश ५ मा अहिलेको अवस्थामा यो संभव देखिदैन । त्यसका लागि नेपालगञ्ज र भैरहवामा रहेका पिसिआर मेशिन संचालनमा ल्याउनै पर्ने देखिन्छ भने दाङको राप्ती स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमा स्थापना गर्ने भनिएको ल्याबका कामलाई पनि तिब्रता दिनुपर्ने देखिएको छ ।
प्रदेश ५ सरकारका सामाजिक विकास मन्त्री सुदर्शन बरालले ल्याबका सामग्री नहुँदा भैरहवा र नेपालगञ्जमा भएका नयाँ आरटी पिसिआर मेशिन संचालन गर्न नसकेको बताए । सामग्री अभाव भयो । हतार हतार गरेर काम गर्न खोजेपनिआरटी पिसिआर मार्फत परीक्षण शुरु गर्न नसकिएको बताए ।
प्रदेश नं. पाँच स्वास्थ्य निर्देशनालय बुटवलका सूचना अधिकृत मन बहादुर वलीका अनुसार बैशाख ३ गतेसम्म दुई सय २९ जनाको थु्रटस्वाब लिइएको भएपनि २ सय ११ जनाको रिर्पोट नेगेटिभ आएको छ भने १८ जनाको रिपोर्ट आउने क्रममा छ ।
स्वास्थ्य निर्देशनालयका अनुसार प्रदेश नं. पाँचका चार वटा कोरोना विशेष आइसोलेसन अस्पतालमा अहिले पनि २७ जना कोरोनाका शंकास्पद व्यक्तिहरुm भर्ना रहेका भएका छन् । अहिले प्रदेश ५ को क्वारेन्टाइनमा १ हजार ४ सय ८२ जना व्यक्तिहरु रहेका बताएका छन ।
प्रतिकया दिनुहोस्