रजश्वला हुदाँ विद्यालयमा सेनेटरी प्याड माग्न लजाउँछन् मुसहर किशोरी

स्वास्थ्यसमाचार/जिल्लाको गैडहवा गाउँपालिका वडा नं ८ हसनापुरकी सुजिता मुसहरले १२ वर्षको उमेरमा महिनावारी (रजश्वला) भएपछि पहिलो पटक पुरानो सुती कपडाको टालो प्रयोग गरिन् । हसनापुर माध्यमिक विद्यालय कक्षा १० मा अध्ययनरत उनी अहिले १४ वर्षकी भइन् । रजश्वला भएको पहिलो अनुभव सुनाउँदै उनी भन्छिन् —‘पहिलो पटक कपडामा रगत लाग्दा आत्तिए, त्यसपछि आमालाई सुनाए तर, आमाले सबै छोरीलाई हुने प्राकृतिक प्रक्रिया भनेर सुति कपडाको टालो राख्न सिकाउनुभयो ।’ करिब १ वर्षसम्म उनले पुरानो कपडा नै प्रयोग गरिन् । तर पछिल्लो समय मुसहर समुदायका किशोरीले सेनेटरी प्याडको बारेमा बुझेपछि नियमित प्याड प्रयोग…

किन अझै रोग लुकाउछन् पाठेघर खसेका महिलाहरु

बुटवल – चिकित्सकहरु भन्छन्, ‘सुत्केरी अवस्थामा धेरै गाह्रो काम गर्ने, गहु्रगो भारी बोक्ने, खानपिनमा ख्याल नपु¥याउने कारणले पाठेघर खस्ने समस्या धेरै हुन्छ । उमेर नपुग्दै बच्चा जन्माउने, असुरक्षित सुत्केरी गराउने, सुत्केरी समयमा यौन सम्पर्क राख्ने, पटक पटक गर्भपतन गर्ने जस्ता कारणले धेरै महिलाको पाठेघर खस्छ । जसलाई ‘आङ खस्ने’ रोगका नामले चिनिन्छ ।’ पाठेघर खस्ने समस्या भएका रुपन्देहीका महिला धेरै छन् । प्रजनन स्वास्थ्यको अभावमा कतिबेला के गर्नु पर्छभन्ने जानकारी नहुदा पनि महिलाहरुमा पाठेघर खस्ने समस्या बढेको प्रसुति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ डा. शकुन्तला गुप्ताले बताइन् । पछिल्लो समयमा गर्भनिरोधक औषधीको…

आर्थिक अभावले उपचार नपाउँदा ११ वर्षीय रामु बुढाथोकी नारकीय जीवन बिताउँदै

स्वास्थ्यसमाचार/ गुल्मीको सत्यवती गाउँपालिका– ५ हँसराका कमल बुढाथोकी १७ वर्षदेखि भारतमा रोजगारमा थिए । तर, छोरा रामु बुढाथोकीमा मानसिक समस्या देखिएपछि उनी गाउँ फर्के । बुटवलको आम्दा, नेपालगन्ज हुँदै भारतसम्म पुर्‍याएर उपचार गरे । भारतमा राम्रै जागिर गर्ने भएकाले उनले सकेसम्म छोराको उपचार गराए । तर, रामुलाई बीसको उन्नाइस भएन । छोराकै उपचारका लागि भनेर उनले जागिर पनि छाडे । अहिले उनी गाउँमै बस्छन् । ११ वर्षीय रामु कमल बुढाथोकीका जेठा छोरा हुन् । जन्मेदेखि नै उनी स्वस्थ थिएनन् । उमेर बढ्दै जाँदा रामुले अरू बालबालिकाले भन्दा फरक चरित्र देखाउन थाले । अहिले उनलाई हात–खुट्टा बाँधेर राख्ने गरिएको छ । उनी…

बिमित दीर्घ रोगीलाई स्वास्थ्य बीमा बोर्डको सहुलियत : ‘सेन्टर’मा उपचार गर्न प्रत्येक पटक ‘रिफरल कार्ड’ नचाहिने

स्वास्थ्यसमाचार/ स्वास्थ्य बीमा गराएका दीर्घ रोगीले एक पटक प्रेषण (रिफरल) भई उपचारका लागि गएको अस्पतालमा सोही समस्याको फलोअप तथा उपचारका लागि पुन: जानु परेमा पुन: प्रेषण पुर्जी (रिफरल कार्ड) आवश्यक नपर्ने भएको छ । स्वास्थ्य बीमा बोर्डले गत ६ भदौमा व्यवस्थापकीय निर्णय गर्दै दीर्घ रोगहरुका लागि सुविधा मिलाएको हो ।यसअघि हरेक पटक उपचार सुविधा लिनका लागि दीर्घ रोगीहरुले प्रेषण केन्द्रबाट प्रेषण पुर्जी बनाउनुपर्ने अनिवार्य थियो । बोर्डले स्वास्थ्य बीमामा आवद्ध बिमित दीर्घरोगीहरुको उपचारका लागि पटक पटक प्रेषण पुर्जी बनाउने प्रावधानले सेवाग्राहीमा असुविधा भएको जनगुनासो आएको हुनाले पुरानो व्यवस्थालाई परिवर्तन गरिएको…

निःसन्तान दम्पती लक्षित ‘आइभिएफ’ सेवा सञ्चालन

काठमाडौं- कीर्तिपुर नगरपालिकाकी २८ वर्षीया एक महिला जति खुसी देखिन्छिन् त्यतिकै बैतडीकी ३३ वर्षीया महिलाको अनुहारमा पनि चमक छ। निःसन्तान उनीहरुमा अहिले सन्तानका लागि ‘आइभिएफ’(इनभिट्रो फर्टिलाइजेसन) पद्धतिमार्फत गर्भाधान सफल भएपछि उनमा खुसी देखिएको हो। चिकित्सकका अनुसार महिलाको पाठेघरको अण्डामा समस्या भएको, बन्ने प्रक्रिया नभएको वा अन्य कुनै महिलाबाट लिनुपर्ने भए वा पुरुषको वीर्यमा कुनै खराबी देखियो भने अण्डा र वीर्य झिकेर संयोजन गराइ प्रयोगशालामा हुने उपकरण (इन्कुबेटर) मा निश्चित दिनसम्म राखिन्छ। यसपछि विकास भएको भ्रुणलाई महिलाको पाठेघरमा राख्ने प्रक्रिया नै ‘आइभिएफ’ पद्धति हो। सुरुआती समयमा कृत्रिम तरिकाले गर्भाधान गराएर भ्रुणलाई…

सरकारको नीति तथा कार्यक्रममा स्वास्थ्यका १६महत्वपूर्ण कार्यक्रम

स्वास्थ्यसमाचार /सरकारको नीति तथा कार्यक्रमम स्वास्थ्यका महत्सरकारले आगामी वर्षको नीति तथा कार्यक्रम सार्वजनिक गरेको छ । मंगलबार राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले संसदमा आगामी वर्षको नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गरेकी हुन् । राष्ट्रपतिले प्रस्तुत गरेको नीति तथा कार्यक्रममा स्वास्थ्य तथा जनसंख्या क्षेत्रसँग सम्बन्धि विभिन्न महत्वपूर्ण कार्यक्रमहरु समेटिएका छन् । १. जेष्ठ नागरिकको बढ्दो जनसंख्यालाई मध्यनजर गरी विशिष्टीकृत स्वास्थ्य सेवा सुनिश्चित गरिनेछ । २. रोगको रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि सेन्टर फर डिजिज कन्ट्रोल स्थापना, स्वास्थ्य संस्था र स्वास्थ्य सेवाहरुको गुणस्तर मापन तथा प्रमाणीकरण गर्न राष्ट्रिय स्वास्थ्य प्रत्यायन बोर्डको स्थापना र स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान…

देवदह नगरपालिकामा मातृशिशु स्याहार तथा पोषण कार्यक्रम सफल

स्वास्थ्यसमाचार/  देवदह नगरपालिकाले गर्भवती, सुत्केरी र शिशुको स्वास्थ्य स्याहार तथा पोषण कार्यक्रम सफल पारेको छ ।नगरपालिकाभित्रका सबै स्वास्थ्यकेन्द्र र अस्पतालबाट सबै वडामा गर्भवती महिला, सुत्केरी तथा नवजातशिशु स्याहार तथा पोषणसम्बन्धी कार्यक्रम सञ्चालन गरी कुपोषण न्यूनीकरणमा समेत पहिलो चरणको काम शतप्रतिशत सफल भएको हो । विगत केही वर्षयता आमा तथा शिशु स्वास्थ्य सेवा देवदह नगरपालिकामा प्रभावकारी भएको स्थानीयले बताए । मातृशिशु मृत्यूदर घटाउने र स्वस्थ मानव सहर बनाउने उद्देश्य रहेको नगरपालिकाको भनाइ छ । विसं २०७४ सालमा भएको निर्वाचनबाट स्थानीय सरकारका रूपमा नयाँ जनप्रतिनिधि आएपछि देवदहमा विगतमा जस्तो गर्भवतीको स्वास्थ्य परीक्षण,…

बुटवलका औषधी व्यवसायी र स्वास्थ्यकर्मी पाँच दलीय गठबन्धनको पक्षमा

स्वास्थ्यसमाचार/ बुटवलका औषधी व्यवसायी र स्वास्थ्यकर्मीहरु पाँच दलीय गठबन्धनको पक्षमा खुलेका छन् । उनीहरुले गएको पाँच वर्षमा एमालेले जितेर पनि आफूहरुको पक्षमा केही काम गर्न नसकेको बताउँदै यो निर्वाचनमा खुलेर पाँच दलीय गठबन्धनको पक्षमा लाग्ने र अरुलाई पनि पाँच दलीय गठबन्धनको पक्षमा मतदानमा सहभागि गराउने प्रतिवद्धता व्यक्त गरे । नेपाल स्वास्थ्यकर्मी संघ तथा बुटवलका औषधी व्यवसायीहरुले शनिबार बुटवलमा पाँच दलीय गठबन्धनको तर्फबाट मेयर उपमेयरका उम्मेदवारसंग भेटघाट गरी मेयरमा खेलराज पाण्डेय र उपमेयरमा चिनबहादुर गुरुङलाई जिताउन आफूहरु प्रतिवद्ध भएर लाग्ने बताएका हुन् । उनीहरुले एमालेले जितेर गएपछि गएको पाँच वर्षसम्म आफूहरुका…

बुटवलमा गठबन्धनको सङ्कल्प पत्र सार्वजनिक: दुई नगर अस्पताल र निःशुल्क एम्बुलेस सेवा उपलब्ध गराउने

स्वास्थ्यसमाचार/ बुटवलमा पाँचदलीय गठबन्धनले बुटवलको विकासमा एकजुट हुने प्रतिबद्धता जनाउँदै चुनाबी संकल्प पत्र सार्वजनिक गरेको छ । बुटवलमा बुधबार पत्रकार सम्मेलन गर्दै पाँचदलीय गठबन्धनले संकल्प पत्र सार्वजनिक गरेको हो । बुटवल उपमहानगरमा कांग्रेसबाट प्रमुख पदका उम्मेदवार खेलराज पाण्डे, एकीकृत समाजवादीबाट उपप्रमुख पदका उम्मेदवार चिनबहादुर गुरुङ, पाँच दलका नेताहरु जनता समाजवादी पार्टीका केन्द्रीय सदस्य कमल खनाल, एकीकृत समाजवादीका केन्द्रीय सदस्यहरु डा. बालकृष्ण चापागाइँ र राजु गुरुङ, माओवादी केन्द्रका नेता महेन्द्र भुसाल, राष्ट्रिय जनमोर्चाका पदम श्रेष्ठलगायतले संकल्प पत्र सार्वजनिक गर्नु भएको हो । संकल्प पत्र सार्वजनिक गर्दै उनीहरुले बुटवललाई समृद्ध बनाउनका लागि…

प्राकृतिक चिकित्सा पद्धति विस्तारका लागि सचेतना फैलाऊँ

प्रा देवी भक्त ढकाल/ प्राणी मात्रको जीवनसँग एउटामात्र यस्तो साथी छ जसले सधैं-सधैं जीवलाई साथ दिन्छ । दुःखमा होस्, सुखमा, आँसु वा रोदनमा होस्, बाल्यकाल, यौवनकाल, वृद्धावस्थामा नै किन नहोस् सबै समयमा साथ दिने भनेको एउटामात्र साथी छ । त्यो हो जीवनको पर्यायवाची शब्द श्वासप्रश्वास । श्वासप्रश्वास र जीवनको सम्बन्धको व्याख्यान जटिल विषय हो । जीवसँग श्वासप्रश्वास छुट्टिने कल्पनासम्म गर्न सकिन्नँ । श्वासप्रश्वास र जीवनको नितान्त अभिन्न सम्बन्ध छ । जीवनसँगबाट श्वासप्रश्वासको तत्व छुट्टियो भने जीवको अस्तित्व तत् क्षण नै समाप्त हुन्छ । श्वासप्रश्वास र जीवनलाई भिन्नाभिन्नै कल्पना नै गर्न…